‘Nog meer genieten van ons buitenheem’

Door Ad van Melis (tijdens opening fietsbrug Halsche Vliet)

Met name Piet Sloven, die door zijn jarenlange geduld en vasthoudendheid nu ervaart dat zijn initiatief gerealiseerd is geworden. Piet heel hartelijk bedankt. Onze heemkundekring is heel blij dat er een element in ons buitenheem is wat velen in staat stelt nog meer van ons buitengebied te genieten. En we staan hier op grenzen.

Geografische grens

Nog niet zo lang geleden lag Breda onder invloed van het getij. Een paar eeuwen geleden was de Haagsedijk de grens tussen zee - nu Zwartenbergse Polder - en land: ons huidige Bredase beemdengebied. Zonder te varen kwam je niet in Zevenbergen.

Administratieve grens

Precies op de grens van de gemeenten Etten-Leur en Breda. Die twee vonden elkaar om samen de brug gerealiseerd te krijgen. Maar we gingen ook grenzen over van Waterschap en Staatsbosbeheer. Hier zijn echt bruggen geslagen.

Maatschappelijke grens

Door ons toedoen verandert het klimaat pijlsnel. Of de natuur dat volgen kan, is nog maar de vraag. Om dit tempo van verandering te verlagen, zijn ingrijpende veranderingen nodig. Dat vereist breed draagvlak. Precies op een moment dat onze maatschappij versnippert, terwijl we verbinding nodig hebben. Als mensen naar buiten gaan en het landschap beleven, leidt dat tot een vergroting van dat draagvlak. Deze brug is een bijdrage in het verbinden. 

Geen doodlopende weg meer

Iedereen die ooit het einde van de toen doodlopende Hooglaarsestraat bereikte, of vanaf de Haagsdijk die straat inkeek, vroeg zich telkens weer af waarom dit stukje niet 'overbrugd' kon worden. Bij het idee om de vliet over te steken, kwamen de meeste wandelaars al snel met een trekpontje op wat holle vaten. Het is nu toch wel wat meer geworden.

Piet Sloven, lid van onze heemkundekring Op de Beek, praatte met die wandelaars en fietsers, maar liet het daar niet bij. Na jarenlange, aanvankelijk vruchteloze contacten met diverse overheidsorganisaties, werd het natuurbouwplan Noordrand Midden hervat. Dat stimuleerde Piet om het nóg eens te proberen, samen met de heemkundekring van Prinsenbeek. Het zaadje viel in vruchtbare aarde bij de toenmalige Bredase  wethouder De Beer. Die ervoor ging. En toen inschatte dat realisatie een kwestie van een jaar moest zijn.  Sindsdien zag Piet echter afbreukrisico's te over, in de vorm van eisen uit overleg, protocollen, financiering, projectleiderschap en slappe grond. Maar gelukkig versaagde Breda niet.

Het vergt veel inspanning en volhouden, maar we zijn nu ergens. De brug is voor fietsers en wandelaars van en naar Etten-Leur en Prinsenbeek een mooie, rustige en alternatieve route om op en van de zo populaire Haagsedijk te komen.

De brug is een gelukje

Ik sprak zojuist over de brug als verbinding, als overspanning. Piet Sloven ervoer die jaren de spanning persoonlijk. Het leidde weliswaar niet tot overspannenheid, maar terwijl maande zijn vrouw Nanda hem: ‘Hou er toch mee op, je werk leidt tot niks’. Piet bleef echter het geluk zoeken en zette telkens door.  Maar in 2020 was er geen geluk: Nanda overleed plots.

We beseften dat het een gelukje is dat de brug er is gekomen. En besloten te verzoeken om de brug in die sfeer de naam te geven. Die naam is 'Slomperd’, wat 'gelukje' betekent, een woord dat Nanda bezigde.

De brug als opstap naar meer

De landschappen van Liesbos, Hooiberg, De Berk, Angel, Strijpen, Hal en Zwartenbergse Polder zijn samen onderdeel van de Naad van Brabant. Een ander groter geheel zijn de Markbeemden langs de oever van de Mark tussen Breda en Oudenbosch. Dat allemaal aan elkaar schakelen is een wens. Onze heemkundekring zal graag aan zo'n community-based project meewerken.

Landschapselementen zijn een stuk van ons erfgoed. Erfgoed is in trek. Het is niet alleen 'leuk' bij wijze van ontspanning. Maar door het te herkennen, erkennen en beléven worden we ons meer bewust van hoe we leven. Leven in een langjarigere context dan ons eigen leven duurt. Zo zijn we duurzaam bezig.